“Yaygın ve Yerleşik Kalıpların” Sorgulanması Çalışmasının Amacı, Hedefi ve Kısa Açıklaması

TANIM

“Yaygın ve yerleşik kalıp”, bir diğer deyişle 'Ezber Kalıbı' deyimleriyle, sorgulama alanımızın dışında kalmış söylem kalıpları kastediliyor.

İlk bakışta bu tür kalıplara karşı olunduğu gibi bir izlenim elde edilebilir; bu kesinlike doğru değildir. Bu tür kalıplar genellikle zaman kazandırır, yaşamı kolaylaştırabilirler.

Karşı olunması gereken kalıplar değil, bunların sorgulama dışı bırakılarak “koşulsuz birer doğru” gibi kabul edilmesidir. Yani kalıplar değil, onların sorgulanmayışları yanlıştır.

AMAÇ

Bu çalışmanın amacı, çeşitli ezber kalıpları’nın, hangi koşullar altında geçerli olabileceklerini ortaya çıkarıcı sorular üretmek ve bu sorular sorulsaydı, alışılmıştan farklı hangi bakış açılarının ortaya çıkacağını tahmin etmektir.

HEDEF

Varılmak istenilen hedef ise, bu yolla sorgulamaya dayalı düşünme biçimini (kritik düşünme) toplumumuzda yaygınlaştırmaya çalışmaktır.

ÖRNEKLER

Aşağıdaki grup başlıklarına tıklandığında, rasgele seçilmiş kimi "yaygın ve yerleşik yargılar"(sorgulanmamış kalıplar), sorgulanma mümkün olabilseydi sorulabilecek sorular ve soruların tetikleyebileceği bakış açılarının bazılarını görmek mümkün olacaktır.

Verilen bu örnekler az sayıda kişinin üretmiş olduğu "kalıp örnekleri" nden seçilmiştir. Bugüne kadar toplanan 150' yi aşkın ezber kalıbı, yine bu fikirleri üretmiş olanların önerileri doğrultusunda şu 5 ölçüye göre süzülerek daha aza indirilmiştir:

Ölçüt 1: Önerilen kalıbın, sadece öneren kişi tarafından değil genel bir anlayış olarak kabul görmüş olması,

Ölçüt 2: Sorgulanması halinde kayda değer bir yarar sağlayabilecek olması,

Ölçüt 3: Sorgulanabilir/sorgulanıyor olmasına karşın "sorgulanamaz" olarak nitelenen bir öneri olmaması,

Ölçüt 4: Özel bir uzmanlık alanını ilgilendirdiği için çoğu kimsenin anlamayacağı bir öneri olmaması,

Ölçüt 5: Anlaşılabilir şekilde ifade edilmiş olması.

Herkesçe tahmin edilebileceği için eklenmemiş olan bir diğer ölçüt de, Beyaz Nokta® Gelişim Vakfını herhangi bir yolla yasal sorumluluk altına sokabilecek ifadeler içermemiş olmasıdır.

Grup Başlıkları

Çalışma sistematiğinin anlaşılması için iyi bir yol, bu grup başlıklarına bir göz atmaktır. Göreceksiniz ki yüzlerce sorgulanmamış yaygın ve yerleşik kalıp yaşamımızın her karesini sarmıştır.

Günlük yaşamımızda kullandığımız binlerce ‘kalıp’ var. Bu kalıplar biz hiç farkında bile olmadan hayatımızı kolaylaştırırken bazen de hiç farkında olmadan hayatımızı zorlaştırıyor olabilir mi?

Yazının Devamı...

Sadece kalıplar

Yazan: Tınaz Titiz 01.01.2013 0 Yorum

www.tinaztitiz.com/yerlesik-kaliplarin-sorgulanmasi/

Yazının Devamı...

Farklı Bir Sorgulama Formatı

Yazan: Editör 27.12.2012 1 Yorum

Her kalıp (yani yerleşik bakış açısı) ancak kimi varsayımlar (yani ön koşullar) altında geçerli olmalıdır. Görünsün ya da görünmesin, her yargı ifadesinin başında en az bir tane "eğer .... ise" koşulu vardır. Bu yeni sorgulama formatı, bu koşulları ortaya çıkarmada farklı bir yol öneriyor. Ayrıca da, o koşulların var olmadığı hallerde ortaya çıkabilecek yeni bakış açılarını da sergiliyor.

Yazının Devamı...